Proizvođači koji koriste propisanu sirovinu, recepturu i ispoštuju tačno određene procedure u proizvodnji mogu da dobiju sertifikat korišćenja imena određenog proizvoda sa oznakom geografskog porekla. Oznaka geografskog porekla, ili skraćeno OGP, predstavlja dobrovoljni standard kvaliteta na međunarodnom i nacionalnom nivou kojim se štiti ime proizvoda. Na taj način se garantuje da je proizvod nastao od tačno određene sirovine po određenoj recepturi i na određenom području.
Kako je OGP intelektualna svojina koja pripada grupi proizvođača koji poseduju sertifikat za korišćenje imena, neophodno je obezbediti pravnu zaštitu od nelojalne konkurencije, odnosno od onih pravnih i fizičkih lica koja ilegalno koriste zaštićeno ime proizvoda i ne poseduju sertifikat o korišćenju imena. Pored pružanja zaštite, na ovaj način se otklanja mogućnost dovođenja potrošača u zabludu kroz garanciju porekla, određenog kvaliteta i autentičnosti proizvoda. Sve ovo se postiže kroz regulisanje Zakona o šemama kvaliteta, odnosno oznakama geografskog porekla.
Da bi potrošači prepoznali proizvode sa oznakom geografskog porekla na tržištu potrebno je korišćenje nacionalnog žiga/logotipa za oznaku geografskog porekla kao standarda kvaliteta koji će biti prepoznatljiv potrošačima. Poput drugih standarda kvaliteta, kao što je standard za organske proizvode, označavanjem svih proizvoda istim logotipom, doprinosi se podizanju svesti kod potrošača o značenju i značaju tog standarda kvaliteta.
Donošenjem novog Zakona o šemama kvaliteta koji je prilagođen zakonodavstvu, ali i procedurama zaštite Evropske unije, ne samo da se stvara podloga za kreiranje nacionalnog logotipa već se dobija i mogućnost korišćenja evropskog logotipa za proizvode sa OGP. To podrazumeva potencijal za izvoz na tržište EU, jer bi tako tradicionalni proizvodi iz Srbije imali istu oznaku kvaliteta kao što imaju i originalna grčka feta, italijanski parmezan, španska Iberiko pršuta ili Paški sir.
Sve zajedno, ovim standardom kvaliteta dodaje se vrednost proizvoda i time utiče na celokupni krug održivosti lokalnih zajednica u ruralnim sredinama. Osim očuvanja biodiverziteta i autohtonih sorti, očuvanja kulturnog i gastronomskog nasleđa i jačanje identiteta dugoročno utiče na održivo povećanje broja proizvođača, a time i na ekonomski razvoj lokalne zajednice i opstanka sela u ruralnim područjima.
Međutim, na donošenje novog zakona čeka se već više od četiri godine i to je posebno pitanje za nadležne institucije. Ako se na tržištu ne zaštite proizvođače od nelojalne konkurencije, dovodi se u pitanje opstanak proizvođača.
Savez Original Srbija želi da okupi zainteresovane strane za temu donošenja i sprovođenja Zakona o šemama kvaliteta, kako organizacije civilnog društva, tako i predstavnike poslovnog sektora. Kroz sopstvena zalaganja, ali i iskustva drugih organizacija naučili smo možda i najvažniju stvar - to je da budemo svesni procesa donošenja javnih politika i da je za promene koje očekujemo potrebno vreme i konzistentnost, kao i na koji način tražimo saveznike. Svesni smo da je partnerstvo na svim nivoima važno kako bi ovakav standard kvaliteta zaista imao efekte za proizvođače i potrošače, kao i naše proaktivne uloge u tom procesu. To je i razlog zašto smo deo programa Aktivni građani - bolje društvo koji realizuje Beogradska otvorena škola u saradnji sa Fondacijom BFPE za odgovorno društvo i Balkanskom istraživačkom mrežom Srbija, uz podršku Američke agencije za međunarodni razvoj USAID.
Kako bi se kreirao zakonski okvir koji bi zaštitio proizvođače i pružio priliku da se razvije i iskoristi prepoznatljivost proizvoda iz Srbije važno je aktivno raditi na kreiranju novih partnerstava i učiti da javnost razume suštinu i značaj OGP. Važno je edukovati proizvođače o mogućnostima ovog standardnog kvaliteta i zato stojimo na raspolaganju da odgovorimo na sva pitanja koja oni mogu imati.
Preuzeto iz: Magazin Profit